۱. تعاریف و کلیات
قانون آیین دادرسی کیفری که در ۴ اسفند ۱۳۹۲ تصویب شده و شامل اصلاحات بعدی نیز هست، مجموعهای از مقررات و قواعد مربوط به کشف جرم، تعقیب متهم، تحقیقات مقدماتی، میانجیگری، نحوه رسیدگی، صدور رأی، اعتراض به آراء، اجرای حکم، و تعیین وظایف مقامات قضایی و ضابطان دادگستری است.
۲. اصول حاکم
- مستند بودن به قانون
- تضمین حقوق طرفین دعوی
- برابری در قضاوت
- بیطرفی و استقلال قضات
- سرعت در دادرسی
۳. مراحل دادرسی
- تحقیقات مقدماتی: تحقیقات اولیه، بازداشت موقت، صدور کیفرخواست
- دادسرا و دادگاه: نقش دادستان و صلاحیت دادگاهها برای رسیدگی به جرم
- رسیدگی و صدور رأی: بررسی دلایل و مدارک، مراحل محاکمه عادلانه
- اعتراض و تجدیدنظر: راههای اعتراض، فرجامخواهی و اعاده دادرسی
- اجرای احکام: مقررات اجرای مجازات، آزادی مشروط و اقدامات تامینی
۴. بازنگریها و اصلاحات اخیر
- اصلاح قانون در خرداد ۱۳۹۴: شامل اصلاح برخی تاریخها و تبصره مربوط به توقف دادرسی در صورت ابتلای مجرم به جنون پیش از صدور حکم قطعی
- طرح اصلاح موادی از قانون (مهر ۱۴۰۳): پیشنهاد اصلاحاتی در مواردی مثل اعاده دادرسی، دسترسی متهم به وکیل، قرارهای تأمین کیفری، و جبران خسارات مازاد بر دیه توسط شاکی
۵. ساختار قانون
این قانون در ۸ فصل تنظیم شده است که شامل:
- کلیات
- کشف جرم و تحقیقات مقدماتی
- دادگاههای کیفری
- رسیدگی و صدور رأی
- اعتراض به آراء
- اجرای احکام کیفری
- هزینه دادرسی
- سایر مقررات
- آیین دادرسی جرائم نیروهای مسلح





